Deze les behandelt het gebruik en de vorming van passieve zinnen in het Nederlands. Met nadruk op het gebruik van het hulpwerkwoord 'worden' en 'zijn' in combinatie met voltooid deelwoorden in verschillende werkwoordstijden. Ideaal voor A2 niveau studenten om passieve vormen beter te begrijpen en toe te passen.
- Een passieve zin heeft vaak geen onderwerp.
- Een passieve zin bevat altijd een vorm van het hulpwerkwoord 'worden'of 'zijn'en een voltooid deelwoord.
- In een passieve zin wordt de handelende persoon weergegeven met 'door', die meestal kan worden weggelaten.
| Werkwoordstijd (Werkwoordstijd) | Actief (Actief) | Passief (Passief) |
|---|---|---|
| onvoltooid tegenwoordige tijd (onvoltooid tegenwoordige tijd) | Jan start het videogesprek. (Jan start het videogesprek.) | Het videogesprek wordt gestart (door Jan). (Het videogesprek wordt gestart (door Jan).) |
| onvoltooid verleden tijd (onvoltooid verleden tijd) | Hij gebruikte zijn computer nauwelijks. (Hij gebruikte zijn computer nauwelijks.) | Zijn computer werd nauwelijks gebruikt (door hem). (Zijn computer werd nauwelijks gebruikt (door hem).) |
| voltooid tegenwoordige tijd (voltooid tegenwoordige tijd) | Anna heeft het videogesprek afgebroken. (Anna heeft het videogesprek afgebroken.) | Het videogesprek is afgebroken (door Anna). (Het videogesprek is afgebroken (door Anna).) |
| voltooid verleden tijd (voltooid verleden tijd) | Ik had het gesprek gestart. (Ik had het gesprek gestart.) | Het gesprek was gestart (door mij). (Het gesprek was gestart (door mij).) |
Oefening 1: Passieve zinnen
Instructie: Vul het juiste woord in.
is, werd, wordt, was
1.
De laptop ... vorige week niet goed verbonden.
(De laptop was vorige week niet goed verbonden.)
2.
De uitrusting ... dagelijks schoongemaakt.
(De uitrusting wordt dagelijks schoongemaakt.)
3.
De verbinding ... regelmatig getest op snelheid.
(De verbinding wordt regelmatig getest op snelheid.)
4.
De verbinding ... meteen hersteld na de storing.
(De verbinding werd meteen hersteld na de storing.)
5.
Het platform ... al meerdere keren getest vandaag.
(Het platform is al meerdere keren getest vandaag.)
6.
De digitale uitrusting ... geleverd door een extern bedrijf.
(De digitale uitrusting is geleverd door een extern bedrijf.)
7.
De computer ... gisteren door de technicus gerepareerd.
(De computer werd gisteren door de technicus gerepareerd.)
8.
Het videogesprek ... elke ochtend automatisch gestart.
(Het videogesprek wordt elke ochtend automatisch gestart.)
Oefening 2: Meerkeuze
Instructie: Kies de correcte passieve zin. Let op of de zin de juiste passieve vorm heeft met hulpwerkwoord 'worden' of 'zijn' en een voltooid deelwoord, en of de zin grammaticaal correct is.
1.
Het hulpwerkwoord 'wordt' staat hier twee keer, wat fout is in passieve constructies.
Het hulpwerkwoord 'wordt' wordt hier dubbel gebruikt, wat niet correct is in een passieve zin.
2.
Dit is een actieve zin zonder passieve vorm en dus niet correct binnen deze oefening.
'Door' moet gevolgd worden door een handelende persoon; dat ontbreekt hier, waardoor de zin fout is.
3.
In deze context hoort voor onvoltooid tegenwoordige tijd het hulpwerkwoord 'worden' gebruikt te worden, niet 'is'.
Dit is een actieve zin en bevat geen passieve constructie.
4.
Het combineren van verschillende tijdsvormen binnen één passieve zin is incorrect.
De toevoeging van 'waren' is grammaticaal onjuist en maakt de zin fout.
