Richtlijnen tijdens het lesgeven +/- 15 minuten

Leer over onregelmatige voltooid deelwoorden in het Nederlands, zoals 'gebracht' en 'gedaan'. Deze les behandelt de veranderingen in de stam van werkwoorden, belangrijke voorbeelden, en praktische tips voor correct gebruik. Ideaal voor A2-leerlingen die hun kennis van voltooide tijden willen versterken.
  1. De stam kan sterk veranderen bij onregelmatige werkwoorden.
Infinitief (Infinitief)Voltooid deelwoord (Voltooid deelwoord)
brengen (brengen)gebracht (gebracht)
denken (denken)gedacht (gedacht)
kopen (kopen)gekocht (gekocht)
zoeken (zoeken)gezocht (gezocht)
hebben (hebben)gehad (gehad)
doen (doen)gedaan (gedaan)
gaan (gaan)gegaan (gegaan)
zijn (zijn)geweest (geweest)
moeten (moeten)gemoeten (gemoeten)
zitten (zitten)gezeten (gezeten)

Uitzonderingen!

  1. Dit zijn veelvoorkomende onregelmatige werkwoorden, maar er zijn er nog meer.

Oefening 1: Onregelmatige voltooid deelwoorden

Instructie: Vul het juiste woord in.

Toon vertaling Toon antwoorden

politie, gedaan, gebracht, gegaan, gevonden, gehad, geweest, gedacht

1. Gaan:
We zijn naar het ziekenhuis ... vlak na het ongeluk.
(We zijn naar het ziekenhuis gegaan vlak na het ongeluk.)
2. Brengen:
Hij heeft zijn documenten niet ... naar de ambassade.
(Hij heeft zijn documenten niet gebracht naar de ambassade.)
3. Vinden:
De politie heeft het verloren voorwerp ....
(De politie heeft het verloren voorwerp gevonden.)
4. Bedenken:
We hebben eindelijk een oplossing ... voor het probleem.
(We hebben eindelijk een oplossing gehad voor het probleem.)
5. Denken:
Wij hebben lang over de reis ....
(Wij hebben lang over de reis gedacht.)
6. Zijn:
Mijn telefoon is lang kwijt ...
(Mijn telefoon is lang kwijt geweest)
7. Doen:
De ... heeft haar werk snel ... na de ramp.
(De politie heeft haar werk snel gedaan na de ramp.)

Oefening 2: Meerkeuze

Instructie: Kies de juiste zin met het correcte onregelmatige voltooid deelwoord in de context van vakantierampen, politierapporten of noodhulp.

1.
De woordvolgorde is onnatuurlijk; 'het al' hoort niet tussen 'bij de politie' en 'aangegeven' te staan.
Het voltooid deelwoord 'aangegeven' wordt aan elkaar geschreven, niet gescheiden.
2.
'Bewaart' is geen voltooid deelwoord, maar een tegenwoordige tijd; hier moet het voltooid deelwoord 'bewaard' staan.
Het voltooid deelwoord 'bewaard' mag niet met een hoofdletter in het midden van de zin geschreven worden.
3.
Het voltooid deelwoord 'gegaan' is verkeerd gespeld als 'gegaaan'.
'Gegaanen' is geen correct voltooid deelwoord; het moet 'gegaan' zijn.
4.
'Gesteleen' is geen correct voltooid deelwoord; het juiste is 'gestolen'.
'Gestolenst' is onjuist; voltooid deelwoorden eindigen hier niet op '-st'.

Onregelmatige voltooid deelwoorden begrijpen en gebruiken

In deze les leer je over onregelmatige voltooid deelwoorden in het Nederlands. Voltooid deelwoorden worden gebruikt om de voltooide tijd te vormen, bijvoorbeeld in zinnen als "Ik heb het gedaan" of "Hij is gegaan". Bij onregelmatige werkwoorden verandert de stam vaak sterk, wat het lastig kan maken om het juiste deelwoord te herkennen en te gebruiken.

Belangrijke voorbeelden van onregelmatige voltooid deelwoorden

Enkele veelvoorkomende onregelmatige werkwoorden en hun voltooid deelwoorden zijn:

  • brengen - gebracht
  • denken - gedacht
  • kopen - gekocht
  • zoeken - gezocht
  • hebben - gehad
  • doen - gedaan
  • gaan - gegaan
  • zijn - geweest
  • moeten - gemoeten
  • zitten - gezeten

Gebruik en vorming

Let op dat sommige voltooid deelwoorden met ge- beginnen, zoals gebracht en gedacht. Soms kan de stam sterk veranderen, wat een kenmerk is van onregelmatige werkwoorden. Dit moet je goed onthouden, omdat het niet met vaste regels te voorspellen is.

Verschillen met instructietaal Engels

In het Engels worden de verleden tijd en het voltooid deelwoord vaak gevormd door '-ed' toe te voegen (zoals 'walked', 'talked'). Nederlands heeft meer onregelmatigheden die je moet leren herkennen. Bijvoorbeeld, waar je in het Engels zegt "have gone", zeg je in het Nederlands "ben gegaan" voor beweging, omdat het hulpwerkwoord verschillen kan hebben. Dit is belangrijk voor correcte zinsbouw.

Handige woorden en uitdrukkingen

  • Voltooid deelwoord - Past participle
  • Stam - Stem of root of a verb
  • Onregelmatig werkwoord - Irregular verb
  • Voltooide tijd - Perfect tense
  • Hulpwerkwoord - Auxiliary verb (zoals 'hebben' of 'zijn')

Deze leerstof is belangrijk voor elke student die zijn Nederlandse taalvaardigheid wil verbeteren, zeker voor het juist construeren van voltooide tijden.

Geschreven door

Deze inhoud is ontworpen en beoordeeld door het coLanguage pedagogisch team. Over coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Zakendoen en talen

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Laatst bijgewerkt:

dinsdag, 08/07/2025 05:24